Дөрвөдийн баруун гарын Зоригт ханы хошуу болон Бишрэлт вангийн хошуу, одоогийн Увс аймгийн Ховд, Наранбулаг, Өлгий, Өмнөговь сумын дотор Их тугтан, бага тугтан, цагаан тугтан гэх зэрэг тэмдэглэгдэж үлджээ. Тэднийг юуны өмнө тэнгэр гаралтай, ноён цагаан ястай, ноёны угсаа тасарахад хүрвэл “тугтан” цагаан ястай айлаас залгамжилдаг гэх ба тугтан ясны дээд угийг хун шувуутай холбон…
ДэлгэрэнгүйТүүх

Б.ТҮНДЭВЦЭРЭН* МУИС-ийн магистрант Оршил Яримпил ноён бол Хөхнуурын ойр үеийн түүхэн дээрх нэгэн чухал түүхт ач холбогдолтой хүн болно. Түүний нэг насны замнал, амьдралын ул мөр ба тэмцлийн тухай, одоохондоо хараахан гүйцэт судалгаа үгүй байна. Оюутан би энэхүү өгүүлэлдээ Яримпил ноёны тухай намтар судалгааны сэдвээр монгол, хятад бичиг дээрх материалуудыг үзэж, Яримпил ноёны садан…
Дэлгэрэнгүй
Ойрад монголчуудын түүх соёл, хэл бичгийн судалгааг дэлгэрүүлэн хөгжүүлэхэд татан оролцуулах, залуу судлаачдыг дэмжих зорилгоор “Тод номын гэрэл төв”, “Юм агай сан”, “Тод дөрвөлжин” клуб, “oirad.mn” сайт хамтран магистрант, докторантуудын олон улсын хурлыг амжилттай зохион байгуулав. Урьд нь оюутнуудын дунд зохион байгуулдаг байсан бол энэ удаа магистрант, докторантын түвшинд хийж байна. Тус хуралд МУИС, МУБИС,…
Дэлгэрэнгүй
Түүх соёл, хэл бичиг судлалын “Тод номын гэрэл төв” оюутан залуусын “Тод дөрвөлжин” эрдэм шинжилгээний клубтай хамтран магистрант, докторантуудыг Ойрад монголчуудын түүх соёл, хэл бичгийн судалгааг дэлгэрүүлэн хөгжүүлэхэд татан оролцуулах, залуу судлаачдыг дэмжих зорилгоор эрдэм шинжилгээний хурлыг зохион байгуулж байгаа билээ. Тус хурал судалгаа хийх залууст зориулсан 5 дахь удаагийн хурал болно. Харин анх удаа магистрант,…
Дэлгэрэнгүй
2014 оны 02 сарын 12-ны өдөр Монголын их соён гэгээрүүлэгч Ойрадын Рабжамба Зая Бандида Намхайжамцын Балбад цутгуулсан шармал хөрөг, түүний хурган дотортой баншуу малгай, тод үсгийн «Хутагт судрын аймгийн эрхэт хаан Алтангэрэл хэмээх их судар оршвой», намтарчилсан тууж «Сарны гэрэл», «Хутагт үл ялагдагч Цагаан шүхэрт» судрууд зэрэг соёлын хосгүй үнэт өвийн нандин шүтээний зүйлсийг Хэл…
Дэлгэрэнгүй
Орчуулагч: СЭЗДС-ийн мастерын хөтөлбөрийн оюутан Ц.Дэлгэрхангай 1552 онд Казан, 1556 онд Астраханы Хант Улсуудыг байлдан эзэлсэн Москвагийн Вант Улсын хил цаашдаа ч энэ эрчээрээ үргэлжлэн хурдацтай тэлсээр байв. Ялангуяа Сибир нутаг Москвагийн анхаарлын төвд байсан юм. Сибирт амьдарч байсан олон жижиг овог аймгийг мускет буугаар зэвсэглэсэн хөлсний цэргүүдээс бүрдсэн жижиг отрядууд хялбархан буулган авч ангийн арьсаар…
Дэлгэрэнгүй
Ойрад судлаач, түүхийн ухааны доктор На. Сүхбаатартай ярилцлаа. Үнэдсний их баяр наадмыг тохиолдуулан “Шүүдэр” продакшны бүтээл “Ану хатан” түүхэн уран сайхны кино англи бичгэн орчуулгатайгаар “Өргөө” кинотеатрт гарч байгаа юм байна. Зохиолч Б.Шүүдэрцэцэгийн “Ану хатан” кино идэр есийн хүйтэн ид тачигнаж байсан өвлийн дунд сард хүмүүст эх түүхээ эргэн санасан халуун сэтгэлийг нээж, тэр өдрүүдийн…
Дэлгэрэнгүй
Алексей Васильевич Бурдуков 1883 оны III сарын 30-нд Тюменийн Боровая тосгонд, тариачны гэр бүлд төржээ. Эцгээсээ эрт өнчирсөн тэрээр христос шашны сүмийн сургуульд суралцаж 1895 онд төгсгөсөн байна. Эх нь түүнийг худалдаачин Я.Е.Мокинд зарцаар өгчээ. Эхлээд Бийск хошуунд байсан Мокины харьяа аж ахуйд ажиллаж байгаад дараа нь мал туугчдын хамт Баруун монголд Хангильцаг гол…
Дэлгэрэнгүй
Мэндүт… хэмээн Халимаг ахан дүүс халуун сэтгэлээр монголын ойрадууд биднийг элгэндээ тэврэн хүлээн авлаа. 2013 оны 01.23-30-ны өдрүүдэд МВС телевизийн ерөнхий захирал Д.Мягмарсүрэнгийн санаачлагаар “Тод номын гэрэл төв”-ийн тэргүүн Б.Бат-Амгалан, Гүйцэтгэх захирал На.Сүхбаатар нарын дэмжлэгтэйгээр ОХУ-ын Халимагийн БНУ-д Увс аймгийн хэсэг иргэд бид зочилсон билээ. Увс аймгийн иргэд анх удаа ийм олноор Халимаг ахан дүүсдээ…
Дэлгэрэнгүй
ОХУ-ын Халимагийн БНУ-ын Халимагийн УИС дээр “Тод дөрвөлжин”-ий салбар зөвлөл 2012 онд байгуулагдсанаасаа хойш Ойрад монголчуудын түүх соёлыг судлах, сурталчилан таниулах зорилгоор хэд хэдэн үйл ажиллагааг амжилттай зохион байгууллаа. Ойрадын түүх соёлыг сонирхон судлагч залуусын дунд уламжлал болгон Улаанбаатар хотноо зохион байгуулдаг “Ойрадын монголын түүх, соёлын асуудлууд” оюутны эрдэм шинжилгээний намар (2012.11.30), хавар (2013.05.10)-ын хурлыг…
Дэлгэрэнгүй